بازالت یک سنگ آذرین یا آتشفشانی بیرونی است که دارای سیلیس کم، رنگ تیره و بسیار غنی از آهن و منیزیم است. سنگ بازالت رایج‌ترین سنگ روی سطح زمین است.

بازالت یک سنگ آتشفشانی مسطح، سیاه و ریزدانه است که پس از گرانیت، دومین سنگ آذرین رایج در سطح زمین است.

بافت سنگ‌ بازالت بسیار متخلخل است؛ زیرا سوراخ‌های آن توسط حباب‌های گاز باقی می‌مانند. نمونه‌های این سنگ‌ بیشتر ریزدانه، شیشه‌ای و فشرده است.

به طور کلی سنگ بازالت با توجه به خواص شیمیایی و پتروگرافی، به دو نوع بازالت تولئیتی و بازالت قلیایی تقسیم می‌شود.

بخش بزرگی از کف اقیانوس‌ها و فلات‌ها از سنگ‌های بازالت ساخته شده است. همچنین در سایر کره‌ها مانند ماه، مریخ و زهره سنگ بازالت وجود دارد.

سنگ بازالت در گذشته و در دنیای امروزی کاربردهای مختلفی داشته است که در ادامه به این موارد می‌پردازیم.

1- موارد استفاده در دوران باستان

در دوره باستانی امپراتوری روم، مهندسان از سنگ بازالت برای کشف جاده‌ها و برای ساختن صندلی‌ها در مکان‌های نمایش عمومی مانند استادیوم‌ها و آمفی‌تئاترها استفاده می‌کردند. همچنین هنگام ساخت مجسمه، سنگ بازالت کارایی بالایی داشته است.

2- ساخت و ساز

کاربردهای مختلفی از این سنگ در ساختمان سازی وجود دارد. برای مثال بازالت خرد شده در ساخت پایه جاده‌ها و روسازی‌ها، به عنوان بخشی از مخلوط بتن برای ساخت راه آهن و به عنوان سنگ فیلتر در پروژه‌های زهکشی استفاده می‌شود. همچنین این سنگ در تخته‌ها و ورق‌ها برای ایجاد کاشی، آجر و سایر اشیا سنگی برای ساخت ساختمان‌ها و بناهای تاریخی بزرگ کارایی دارد.

3- تولیدات صنعتی

استحکام کششی بازالت بسیار زیاد بوده و بیشتر از فیبر کربن یا فایبر گلاس است. بنابراین از کامپوزیت‌های ذوب شده سنگ بازالت برای ساخت لوله‌ها و میلگردهایی که در ساخت پره‌های توربین بادی به کار می‌رود، استفاده می‌شود.

4- سایر کاربردها

سنگ‌ بازالت در ساخت و ساز ساختمانها، بلوک‌ها یا در زیرسازی استفاده میشود.  برای ساخت مجسمه نیز از این سنگ استفاده می‌کنند. سنگ بازالت می‌تواند از انتشار ترک جلوگیری کرده و بتن را از منظر میکروسکوپی تقویت کند. از سنگ‌ بازالت برای چقرمگی بتن استفاده می‌شود. همچنین سنگ بازالت برای روسازی آسفالت، پایه جاده، انفجار راه آهن و بسیاری از اهداف دیگر استفاده می‌شد.